Bij het horen van het woord hoogbegaafdheid denk je misschien direct aan mensen met een hoge intelligentie. Toch is hoogbegaafdheid veel meer dan alleen een hoog IQ. Veel volwassenen weten niet eens dat ze hoogbegaafd zijn, omdat hier vroeger veel minder onderzoek naar gedaan werd.
In dit blog ontdek je de signalen die op hoogbegaafdheid kunnen wijzen.
Hoogbegaafdheid in Nederland
Ongeveer 2,5% van de bevolking is hoogbegaafd. Dat komt neer op ongeveer 430.000 mensen in Nederland. Hoogbegaafde mensen hebben vaak zeer actieve hersenen, wat kan leiden tot uitdagingen zoals over- of onderprikkeling.
Dit kan zich uiten op verschillende vlakken, zoals zintuiglijke waarneming, emoties of intellectuele behoeften. Ze zoeken vaak naar intellectuele uitdagingen, kunnen energiek zijn, maar kunnen ook worstelen met angstgevoelens of depressies.
Je plek vinden als hoogbegaafde
Als je hoogbegaafd bent voel je je vaak anders dan anderen. Vooral als je weinig mensen tegenkomt die hetzelfde denken of hetzelfde in het leven staan.
Als je bijvoorbeeld een hoger onderwijsniveau hebt afgerond, vind je makkelijker een werkomgeving die aansluit. Maar als je minder succesvol was op school, kun je in een baan terechtkomen waar niet voldoende uitdaging is. Wat leidt tot verveling en ontevredenheid.
Het stereotype dat hoogbegaafden altijd goed presteren, klopt niet. Veel hoogbegaafde kinderen halen juist niet het maximale uit hun schooltijd. Soms wordt hun gedrag zelfs onterecht verward met ADHD, bijvoorbeeld vanwege impulsiviteit of rusteloosheid.
Hoe herken je hoogbegaafdheid?
Hoogbegaafdheid wordt vaak vastgesteld met een IQ-test. Een IQ van 130 of hoger duidt op hoogbegaafdheid, terwijl een gemiddelde IQ-score in Nederland rond de 100 ligt. Toch draait hoogbegaafdheid niet alleen om intelligentie; het gaat ook over de manier van denken en het doen en laten van een persoon.
Hoogbegaafdheid kán erfelijk zijn, maar dat hoeft niet. Als je een kind of kleinkind hebt dat hoogbegaafd is, en je herkent jezelf in bepaalde kenmerken, is de kans aanwezig dat je zelf ook hoogbegaafd bent.
Kenmerken van hoogbegaafdheid bij volwassenen
Rianne van de Ven, een expert op het gebied van hoogbegaafdheid bij volwassenen, stelde een lijst op met kenmerken die hierop kunnen wijzen. Het is geen wetenschappelijke test, maar kan wel helpen om een beter beeld te krijgen:
- Je hebt je altijd anders gevoeld dan anderen
- Je hebt moeite met autoriteit en houdt niet van onrecht
- Je raakt snel verveeld, vooral op verjaardagen of bij ‘over koetjes en kalfjes praten’
- Je humor, vooral taalgrapjes, wordt vaak niet begrepen
- Mensen hebben moeite te begrijpen wat je zegt (als dit vaak voorkomt ga je ervan uit dat jij het dan wel mis zult hebben)
- Je hoorde er op school vaak niet bij
- Je denkt vaak buiten de gebaande paden
- Je ziet snel oplossingen voor problemen
- Je vindt het moeilijk om te beginnen met iets dat gedaan moet worden
- Je bent een wereldverbeteraar
- Je bent erg trouw en loyaal
- Je verveelt je snel en hebt een hekel aan herhaling
- Je bent snel geïrriteerd en ongeduldig
- Je kunt volledig opgaan in wat je doet
- Je bent vaak serieus
- Je durft het ene moment alles en dan weer niets
- Je hebt vaak het gevoel onder je niveau te presteren
- Je stelt dingen uit
- Je maakt dingen vaak niet af
- Je bent gevoelig voor prikkels en zintuiglijke waarnemingen
- Je bent creatief en intuïtief
- Je stelt hoge eisen aan jezelf, maar kunt ook last hebben van een laag zelfbeeld
- Je doet vaak verschillende dingen tegelijk (multitasken), zoals verschillende boeken tegelijk lezen
- Je ziet altijd wel een beer op de weg
Wat kun je doen bij een vermoeden?
Als je jezelf herkent in bovenstaande kenmerken en vermoedt dat je hoogbegaafd bent, kun je dit laten testen. Een online test, zoals die op Mensa.nl, kan een eerste indicatie geven.
Een kanttekening hierbij is dat het aan jou is hoe belangrijk je het vindt om dit te testen en wat de testuitslag je brengt.
Wat waarschijnlijk veel belangrijker is, is dat je meer inzicht krijgt in jezelf en je behoeften. Iedere hoogbegaafde is namelijk weer anders. Het is juist belangrijk om te ontdekken wat het voor jou betekent, zodat je beter omgaat met eventuele uitdagingen en je je talenten optimaal kunt benutten. Als je optimaal met je hoogbegaafdheid (en bijbehorende hooggevoeligheid) om kunt gaan, zul je er juist meer profijt van hebben. En steeds minder gebukt gaan onder veelvoorkomende uitdagingen en valkuilen.
Wil je hiermee aan de slag? Bekijk dan mijn gratis masterclass voor hoogbegaafde vrouwen ‘Van overweldiging naar voldoening’ of volg mijn 12-weekse online training ‘Eindelijk weer in balans’.
Heb je een vraag? Mail me dan gerust op josien@josienhannema.nl of plan een kennismaking in om te ontdekken of 1:1 coaching helpend is voor jou.